Zarządzenie nr 0050.67.2021
Wersja strony w formacie XML| Data utworzenia raportu | 17.02.2021 |
|---|---|
| W sprawie | przeprowadzenia konsultacji społecznych z mieszkańcami Cieszyna projektu uchwały Rady Miejskiej Cieszyna w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty |
| Zarządzenie nr | 0050.67.2021 |
| Rodzaj konsultacji | konsultacje z mieszkańcami |
| Data rozpoczęcia konsultacji | 03.02.2021 |
| Data zakończenia konsultacji | 16.02.2021 |
| Status konsultacji | zakończone z raportem |
Zarządzenie Nr 0050.67.2021
Burmistrza Miasta Cieszyna
z dnia 1 lutego 2021 roku
w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych z mieszkańcami Cieszyna projektu uchwały Rady Miejskiej Cieszyna w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty
Na podstawie art. 5a ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 713 z późn. zm.), w związku z § 4 ust. 1 i § 5 załącznika do uchwały Nr XVII/179/20 Rady Miejskiej Cieszyna z dnia 22 kwietnia 2020 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Cieszyna (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 30 kwietnia 2020 r., poz. 3471),
§ 1
- Zarządzam przeprowadzenie konsultacji społecznych z mieszkańcami Cieszyna, w celu poznania ich opinii, w przedmiocie projektu uchwały w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty.
- Wyznaczam termin rozpoczęcia konsultacji na dzień 3 lutego 2021 r., a termin zakończenia na dzień 16 lutego 2021 r.
§ 2
- Konsultacje będą przeprowadzone w formie platformy internetowej poprzez publikację przedmiotu konsultacji na stronie internetowej oraz zbieranie uwag i opinii z wykorzystaniem formularza stanowiącego załącznik do niniejszego zarządzenia:
- przesłanych na adres e-mail: odpady@um.cieszyn.pl;
- złożonych w Urzędzie Miejskim w Cieszynie, Rynek 1 (biuro podawcze).
- Konsultacje społeczne mają zasięg ogólnomiejski.
- Uprawnionymi do udziału w konsultacjach są mieszkańcy Cieszyna.
- Sposób udostępniania dokumentacji dotyczącej przedmiotu konsultacji:
- informacje na temat przedmiotu konsultacji zostaną zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Cieszynie, na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Cieszynie, na stronie internetowej Cieszyna oraz na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Miejskim w Cieszynie;
- dodatkowych informacji będzie udzielał Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miejskiego w Cieszynie (Cieszyn. Rynek 1, I piętro, pok. 116) w godzinach pracy Urzędu.
- Konsultacje mają charakter opiniodawczy, a ich wyniki nie są wiążące.
- Konsultacje uznaje się za ważne bez względu na liczbę uczestniczących w nich mieszkańców Cieszyna.
§ 3
Jednostką odpowiedzialną za przeprowadzenie konsultacji jest Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miejskiego w Cieszynie.
§ 4
Wykonanie zarządzenia powierzam Naczelnikowi Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miejskiego w Cieszynie.
§ 5
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega publikacji na stronie internetowej Cieszyna, na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Cieszynie, w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Cieszynie oraz na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Miejskim w Cieszynie, natomiast informacja o prowadzonych konsultacjach podlega ponadto publikacji w "Wiadomościach Ratuszowych".
RAPORT O WYNIKACH
KONSULTACJI SPOŁECZNYCH Z MIESZKAŃCAMI CIESZYNA
PROJEKTU UCHWAŁY RADY MIEJSKIEJ CIESZYNA
w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych z mieszkańcami Cieszyna projektu uchwały Rady Miejskiej Cieszyna w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty
Konsultacje społeczne z mieszkańcami Cieszyna projektu uchwały Rady Miejskiej Cieszyna w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty ogłoszone zostały na podstawie zarządzenia Nr 0050.67.2021 Burmistrza Miasta Cieszyna z dnia 1 lutego 2021 r., zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 713 z późn. zm.), oraz w związku z § 4 ust. 1 i § 5 załącznika do uchwały Nr XVII/179/20 Rady Miejskiej Cieszyna z dnia 22 kwietnia 2020 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Cieszyna (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 30 kwietnia 2020 r., poz. 3471).
Cel konsultacji: celem przeprowadzania konsultacji było zebranie opinii mieszkańców, w przedmiocie projektu uchwały Rady Miejskiej Cieszyna w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty.
Czas trwania konsultacji: konsultacje trwały od dnia 3 lutego 2021 r. do dnia 16 lutego 2021 r.
Zastosowana forma konsultacji: uwagi i opinie można było złożyć w formie:
- elektronicznej, przesyłając wypełniony formularz konsultacyjny na adres: odpady@um.cieszyn.pl
- papierowej, składając wypełniony formularz konsultacyjny w biurze podawczym Urzędu Miejskiego w Cieszynie, Rynek 1.
Ilość osób uczestniczących: uprawnionymi do udziału w konsultacjach byli mieszkańcy Cieszyna. W wyznaczonym terminie wpłynęło 20 uwag.
Podsumowanie konsultacji: w wyznaczonym terminie przedłożono uwagi zgłoszone przez mieszkańców Cieszyna o treści wskazanej w poniższej tabeli:
| Lp. | Treść uwagi |
|---|---|
| 1. | " Wnoszę sprzeciw wobec podniesienia opłat. " |
| 2. | " Nie zgadzam się z podniesieniem opłat. " |
| 3. | 3 uwagi o tożsamej treści: "Nie zgadzam się z podniesieniem stawki za opłaty za gospodarowanie odpadami, która i tak moim zdaniem jest wysoka." |
| 4. | "Nie zgadzam się na podwyżkę śmieci, ponieważ obecna opłata jest już wystarczająco wysoka a każde dodatkowe obciążenie w dobie pandemii powoduje pogłębiające się ubóstwo społeczeństwa. " |
| 5. | "Nie zgadzam się na podwyższenie opłat. Obecna jest już bardzo duża. W czasie pandemii ludzie muszą oszczędzać każdy grosz." |
| 6. | " Wyrażam sprzeciw wobec podwyższenia opłat za wywóz odpadów " |
| 7. | 7 uwagi o tożsamej treści: " Metoda ustalenia opłaty - stawkę za dzieci obniżyć do 50%! Stawka opłaty (29 zł/osobę) - nie zgadzam się z podwyżką o prawie 100% do obecnej stawki (15 zł/osobę). " |
| 8. | " Nie zgadzam się na podwyżkę opłat za wywóz śmieci. Opłata nie jest niska, a większość mieszkańców uczciwie segreguje odpady. Za taka postawę i poważne traktowanie segregacji odpadów powinno się mieszkańców zachęcać i mobilizować do jeszcze większej segregacji ale nie poprzez podnoszeni opłat. Wprowadzono już dyskusyjną wg mnie opłatę za każdy worek śmieci w instytucjach. Mam tylko cichą nadzieję, że część tych worków nie wyląduje w pobliskich lasach bo opłata ponad 10 zł za worek jest bardzo duża. " |
| 9. | "Nie zgadzam się na podwyżkę opłat za wywóz śmieci. Opłata, którą obecnie uiszczamy i tak nie jest niska. Dlatego proszę o niepodnoszenie tych opłat ponieważ budżet domowy jest już tak bardzo obciążony równymi opłatami, a w dobie pandemii wielu z nas straciło płynność dochodów. " |
| 10. | Uważam, że wzrost opłaty za odbiór odpadów komunalnych do kwoty 29,00 zł na terenie miasta Cieszyna jest nieuzasadniony. Ponadto spowoduje drastyczne obciążenie dla gospodarstw domowych. Chcę zwrócić uwagę, że przed podniesieniem stawki należy przeanalizować za jakie i czyje odpady płacą mieszkańcy naszego miasta. Jeżeli 40% odpadów zbieranych w ramach sytemu pochodzi z od osób prowadzących działalność gospodarczą, które ponoszą opłaty nie pokrywające kosztów, należy ten sektor wykluczyć z systemu. Inną kwestią jest pytanie czy firmy w ramach zbiórki odpadów oddają tylko odpady komunalne, czy również te, które generują w ramach działalności zasadniczej. W związku z powyższym uważam, że proponowana stawka powinna być niższa i adekwatna do oddawanej ilości odpadów przez mieszkańców. |
| 11. | Szanowni Państwo, nie zgadzam się na podwyższenie i przeniesienie kosztów odbioru i utylizacji odpadów bezpośrednio na nas, tj. na osoby fizyczne, mieszkańców Cieszyna. Proszę w pierwszej kolejności zobowiązanie ustawodawcy lub o uregulowanie we własnym zakresie na poziomie administracyjnym miasta lub powiatu procesu odbioru i zapłaty za wytworzone przez Firmy odpady komunalne. Firmy obecnie płacą za "tony" oddanych odpadów przysłowiową "złotówkę", co w efekcie końcowym przekłada się na koszty odbioru i utylizacji odpadów nas wszystkich mieszkańców Cieszyna. Proszę o rozdzielenie kosztów odbioru odpadów osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczych od kosztów tego procesu dla Firm, co wpłynie na określenie rzeczywistych kosztów odbioru odpadów nas mieszkańców. Z artykułu Wiadomości Ratuszowych wynika, że 40% odpadów generują Firmy, dlatego chciałbym usłyszeć od Państwa jaki procent ogólnych kosztów odbioru odpadów stanowią należności Firm zapłaconych za te 40% odpadów? Państwo zapewne wiedzą, że kupując oranżadę, colę itp. płacimy za opakowanie co najmniej dwukrotnie: raz - kupując dany produkt w bezzwrotnym opakowaniu i drugi raz w opłacie za odpady. Może więc Państwo - Rządzący zmierzyli się z nabrzmiewającym problemem śmieci i wreszcie podjęli działania:
|
| 12. | Analizując propozycje podwyżki stawki za gospodarowanie odpadami komunalnymi, na samym początku stwierdzam, że tak drastyczny wzrost ceny jest nie do przyjęcia dla wielu mieszkańców naszego miasta. Uważam, że należy zastanowić się nad przyczynami wzrostu kosztów utrzymania systemu, który ma być finansowany przez mieszkańców. W ostatnim numerze Wiadomości ratuszowych zamieszczony został artykuł w którym autor stwierdza, że: "Odpady komunalne odbierane są nie tylko od mieszkańców, ale także z nieruchomości niezamieszkałych (na terenie których odbywa się działalność gospodarcza), a także z działek rekreacyjnych. W 2019 r. ustawodawca określił, jaką maksymalnie stawkę mogą pobierać samorządy za pojemnik z opadami zmieszanymi i segregowanymi z nieruchomości niezamieszkałych. Narzucona ustawowo stawka jest niższa od rzeczywistych kosztów, a udział nieruchomości niezamieszkałych stanowi 40% wszystkich odpadów komunalnych odbieranych na terenie miasta." Z przedstawionego tekstu jasno wynika, że to mieszkańcy w lwiej części pokrywają koszt odbioru odwodów z nieruchomości nie zamieszkałych, na których prowadzona jest działalność gospodarcza. A czy nie powinno być tak, że każdy płaci za siebie? Tłumaczenie, że taki stan rzeczy wynika z przyjętej przez sejm ustawy jest nie do końca słuszny. Ponieważ przedsiębiorcy, którzy są objęci miejskim systemem odbioru odpadów komunalnych mają możliwość zadeklarowania ilości oddawanych pojemników (odpowiedniej pojemności) na odpady zmieszane oraz ilości oddawanych worków z odpadami zbieranymi selektywnie. Każdy pojemni, a zwłaszcza worek to dodatkowy dochód gminy, ponieważ należy pamiętać, że osoby prowadzące działalność gospodarczą również są zobowiązane do segregacji odpadów i wnoszenia opłaty od oddanych pojemników i worków. Inną kwestią, na którą chcę zwrócić uwagą, to należy sprawdzić, czy przedsiębiorcy w ramach miejskiego systemu rzeczywiście oddają odpady komunalne, czy może wszystkie jakie powstają w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Z godnie z definicją zawarta w ustawie o odpadach art. 3 ust. 1 pkt. 7 przez odpady komunalne należy rozumieć "odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych; niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne pozostają niesegregowalnymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości" W mojej opinii ramach systemu, od przedsiębiorców powinny być odbierane tylko odpady komunalne tzn. takie które wytworzone zostały przez pracowników i klientów i mają zbliżony charakter do powstających w gospodarstwie domowym, natomiast system nie powinien obejmować odpadów np. po produkcyjnych czy po usługowych, które powstają w skutek prowadzonej działalności. Zatem należy się zastanowić czy system gminny nie jest czasem miejscem, gdzie przedsiębiorcy kosztem mieszkańców pozbywają się odpadów niekomunalnych. Należy również zwrócić uwagę na zbieranie od przedsiębiorców bioodpadów, ponieważ jeżeli powstają one u przedsiębiorcy w skutek pracy osób zatrudnionych, czy klientów to jest to zgodne z ustawą, natomiast jeżeli przedsiębiorca oddaje np. skoszona trawę, gałęzie, które powstają z utrzymania nieruchomości, na której prowadzona jest działalność to taka sytuacja wykracza poza ramy systemu. Zdaję sobie sprawę, że powyższe uwagi wymagają szerszego spojrzenia na sposób gospodarki odpadami na terenie miasta Cieszyn i zmiany np. regulaminu utrzymania czystości i porządku. Ale czy nie od tego należy zacząć. Ustalenie nowej stawki powinno nastąpić po odpowiednim zorganizowaniu systemu. Reasumując powyższe stwierdzam, że włodarze miasta powinni przeanalizować zasady działania całego sytemu gospodarki odpadami i zastanowić się czy podniesienie stawki jest jedynie właściwym rozwiązaniem by sfinansować system. Jeszcze raz podkreślam, że jeżeli 40% wytwarzanych odpadów powstaje na terenie nieruchomości niezamieszkałych, a właściciele tych nieruchomości nie pokrywają generowanych kosztów (efekt ustawowy), należy zastanowić się nad wyłączeniem tych nieruchomości z sytemu, co jest zgodne z obowiązującym prawem. Nie może być tak by mieszkańcy finansowali czyjś biznes. Obecnie obowiązujące przepisy dopuszczają możliwość kontroli przedsiębiorców w zakresie pozbywania się odpadów komunalnych, jeżeli nie są objęci gminnym systemem, powinni oni wykazać się podpisana umową oraz posiadać np. faktury za odbiór odpadów. Proszę również pamiętać, że nadmierny wzrost stawki może doprowadzić do sytuacji, że część właścicieli nieruchomości porostu przestanie płacić za odbiór odpadów i ponownie wpływy do budżetu miasta zostaną uszczuplone. |
Odniesienie się do wniesionej uwagi
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 1439 z późn. zm.; dalej u.c.p.g.) w art. 6r reguluje kwestie finansowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w następujący sposób:
- opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi (dalej opłata) stanowi dochód gminy;
- środki z opłaty nie mogą być wykorzystane na cele niezwiązane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi;
- z pobranych opłat gmina finansuje funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi obejmujące koszty:
- odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
- tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
- obsługi administracyjnej tego systemu;
- edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.
W zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina zapewnia właścicielom nieruchomości pozbywanie się wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, przy czym rozumie się przez to odbieranie odpadów z terenu nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych, przyjmowanie odpadów przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz zapewnianie przyjmowania tych odpadów przez gminę w inny sposób (np. odbiór przeterminowanych leków stanowiących odpady komunalne w aptekach).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powszechnego i miejscowego, na terenie Cieszyna obowiązują od 1 stycznia 2021 r. cztery rodzaje stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi:
- w przypadku nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady komunalne:
- opłata za pojemnik o określonej pojemności służący do gromadzenia odpadów zmieszanych oraz
- opłata za worek o pojemności 120 I do selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych na terenie nieruchomości (liczbę pojemników oraz worków deklaruje właściciel nieruchomości);
- w przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, i innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe (bez względu na długość okresu korzystania z nieruchomości; dalej nieruchomości rekreacyjne) - ryczałtowa opłata roczna;
- w przypadku nieruchomości zamieszkałych - miesięczna opłata od osoby zamieszkującej na nieruchomości i ujętej w deklaracji składanej przez właściciela.
Zgodnie z art. 6k ust. 2a u.c.p.g. powyższe stawki (tzn. opłata za pojemnik, opłata ryczałtowa i opłata od osoby) są zróżnicowana - niższe stawki obowiązują w przypadku gromadzenia i przekazywania do odbioru i zagospodarowania odpadów w sposób selektywny ("z segregacją"). Stawki te winny uwzględniać wszystkie wskazane na wstępie koszty ponoszone przez budżet miasta z tytułu odbioru i zagospodarowania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych. Każdy z wyżej wymienionych rodzajów stawek opłat wymaga obliczenia według innej metody.
Zgodnie z zawartą z konsorcjum firm: Eko-Stela Sp. z o.o. i PPHU Ekoplast-Produkt s.c. umową na "Świadczenie usług w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych wytworzonych przez właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych położonych na terenie Miasta Cieszyna w roku 2021", koszt systemu uwzględniający wszystkie elementy, o których mowa na wstępnie, oszacowano na wartość 12 850 000,00 zł. Jednocześnie należy zastrzec, że ustawodawca w art. 6k ust. 2a pkt 5 u.c.p.g. określił maksymalne wysokości stawek opłat dla nieruchomości niezamieszkałych (za pojemnik o pojemności 1100 1 oraz za worek o pojemności 120 1). Stawki opłat w tym zakresie zostały przyjęte przez Radę Miejską Cieszyna uchwałą Nr XVIII/199/20 z dnia 28 maja 2020 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w przypadku nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady komunalne (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z dnia 5 czerwca 2020 r., poz. 4498 z późn. zm.), a z uwagi na wskazane uwarunkowania prawne, ich wysokość w znaczący sposób odbiega od rzeczywistych - opartych na cenach jednostkowych wynikających z postępowania przetargowego i zawartej umowy z firmą wywozową - kosztów ponoszonych przez budżet miasta. Powyższa uchwała weszła w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. i w obecnym stanie formalnoprawnym zmiana stawek opłat za pojemnik na zmieszane odpady komunalne w zakresie nieruchomości niezamieszkałych nie ma uzasadnienia. Biorąc pod uwagę obowiązujące stawki opłat za pojemniki o określonej pojemności oraz informacje zawarte w dotychczas złożonych deklaracjach, dochody w 2021 r. z tytułu odbioru i zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych z nieruchomości niezamieszkałych oraz tzw. mieszanych w części niezamieszkałej, oszacowano na kwotę 1 226 995,20 zł. Natomiast biorąc pod uwagę obowiązującą stawkę opłaty za worek odpadów segregowanych, wysokość dochodów w 2021 r. z tytułu odbioru i zagospodarowania segregowanych odpadów komunalnych z nieruchomości niezamieszkałych oraz z tzw. mieszanych w części niezamieszkałej oszacowano na kwotę 1 470 641,82 zł. Podsumowując - oszacowane dochody budżetu miasta w roku 2021 z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi z nieruchomości niezamieszkałych wyniosą łącznie ok. 2 700 000,00 zł. Ustawowe obniżenie stawek za pojemnik (dla nieruchomości niezamieszkałych) na zmieszane odpady komunalne (o czym mowa powyżej), które nie pokrywają rzeczywistych kosztów zagospodarowania odpadów zmieszanych i surowców wtórnych spowodowało, że Rada Miejska Cieszyna zobligowała nieruchomości niezamieszkałe oraz tzw. mieszane w części niezamieszkałej do zadeklarowania ilości worków 120-litrowych na surowce wtórne i które zostaną przekazane do "systemu gminnego". Tym samym ww. nieruchomości pokryją koszty odbioru i zagospodarowania surowców wtórnych i zmieszanych odpadów stanowiących odpady komunalne wytworzonych w związku z prowadzona działalnością.
W powyższym kontekście należy wskazać, że w dniu 31 grudnia 2020 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji u.c.p.g., w którym ustawodawca proponuje zwiększyć próg maksymalnych stawek opłat za pojemniki na zmieszane odpady komunalne, tak aby pokrywały rzeczywiste koszty zagospodarowania odpadów zmieszanych. W sytuacji wejścia w życie ww. zmiany Burmistrz Miasta Cieszyna ponownie zweryfikuje wysokość stawek opłat dla nieruchomości niezamieszkałych oraz zamieszkałych i przedstawi Radzie Miejskiej Cieszyna projekt ewentualnej ich zmiany.
Istotnym jest właściwe interpretowanie definicji "odpady komunalne" w kontekście odbioru odpadów z nieruchomości niezamieszkałych, tj. nawet jeżeli odpady nie są wytwarzane przez gospodarstwo domowe, a przez jakikolwiek inny podmiot, to należy przyznać im przymiot odpadów komunalnych, gdy ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Oczywiście pod warunkiem, że są to odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych. Stąd odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości niezamieszkałych w świetle obowiązujący przepisów prawa i stanowisk organów nadzoru wymaga analizy w każdym przypadku, czy ze względu na ilość bądź rodzaj zawartych w nich produktów powyższe kryteria, a w szczególności podobieństwo charakteru (które zazwyczaj występuje) zostało spełnione. Stosując powyższe w ramach "systemu gminnego" nie są odbierane odpady poprodukcyjne, czyli powstałe w wyniku prowadzanej działalności gospodarczej oraz odpady, których ilość wytworzonych odpadów znacznie przewyższa ilość która może powstać w gospodarstwie domowym. Jednakże na obecną chwilę, zgodnie ze stanowiskami Regionalnych Izb Obrachunkowych, system gospodarowania odpadami komunalnymi zorganizowany przez gminę powinien się samofinansować. Rada gminy podejmując uchwały w sprawie stawek opłat za gospodarowanie odpadami jest zobowiązana do dokonania rzetelnej i wnikliwej kalkulacji wysokości stawek, tak aby pobrane opłaty pokrywały rzeczywiste koszty związane z funkcjonowaniem systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Utrzymanie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości zamieszkałych na obecnym poziomie zagraża powiększającym się deficytem, który będzie wymagał pokrycia z innych źródeł dochodów budżetu miasta, co negatywnie wpłynie na możliwość finansowania innych zadań samorządu gminnego.
Dlatego Rada Miejska Cieszyna jest zobowiązana do określenia stawek opłat za odpady zarówno dla nieruchomości zamieszkałych, jak i niezamieszkałych, które powinny pokryć przewidywany koszt systemu w 2021 r.
Odnosząc się do uwagi w zakresie wyłączenia nieruchomości niezamieszkały z "systemu gminnego" Burmistrz Miasta Cieszyna stoi na stanowisku, iż takie działanie nie jest nieuzasadnione pod kątem ekologicznym, ale i również finansowym. Przede wszystkim koszty, takie jak:
- tworzenie i utrzymanie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
- obsługi administracyjnej tego systemu;
- edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi;
w całości pokrywałyby nieruchomości zamieszkałe, ponieważ działania te są obowiązkiem ustawowym, koniecznym i uzasadnionym dla funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi (obecnie nieruchomości niezamieszkałe partycypują w powyższych kosztach w 40%).
Poza tym istniałoby realne zagrożenie, że odpady komunalne wytworzone przez nieruchomości niezamieszkałe i tak w jakiejś części trafiałyby do systemu gminnego lub na "dzikie wysypiska", tj. właściciele tych nieruchomości co prawda zawieraliby umowy cywilno-prawne z dowolnie wybranymi podmiotami wpisanymi do rejestru działalności regulowanej na warunkach określonych między stronami, ale mogłoby dojść do znacznego zaniżania deklarowanych ilości wytwarzanych odpadów celem maksymalnego obniżenia ponoszonych kosztów ich odbioru i zagospodarowania. Oczywiście w obecnym stanie formalnoprawnym nieruchomości niezamieszkałe mogą w dowolnym czasie zrezygnować z udziału z "systemu gminnego" i ponownie do niego przystąpić (takie prawo dał ustawodawca ostatniej nowelizacji u.c.p.g.), czego skutkiem może być niestabilność finansowa gminy po stronie dochodów. Jednakże wspomnimy projekt nowelizacji u.c.p.g. zakłada pewne ograniczenia w "dobrowolności" opuszczania systemu gminnego. Mając na uwadze "zawirowania" powstające wokół systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie całego kraju, które są wynikiem licznych zmian w kolejnych nowelizacjach u.c.p.g, na obecną chwilę Burmistrz Miasta Cieszyna stoi na stanowisku, że przyjęty na terenie Cieszyna w 2013 r. system obejmujący nieruchomości zamieszkałe i niezamieszkałe, na których powstają odpady komunalne jest poprawnym działaniem mającym przynieść pozytywne skutki ekologiczne.
Należy również podkreślić, że proponowana stawka opłaty może być dla mieszkańców znaczącym obciążeniem ich budżetu, jednakże jest ona wypadkową wielu czynników kształtując koszty odbioru i zagospodarowania odpadów nie tylko na rynku cieszyńskim, do których należą m.in.:
- polityka unijna w zakresie gospodarki komunalnej, do której Polska jest zobligowana się dostosować w określonych terminach (np. wymagane w poszczególnych latach poziomy recyklingi surowców i grożące kary za jej nieosiągnięcie);
- coraz większe problemy ze sprzedażą surowców wtórnych spowodowane nasyceniem rynku Polski oraz zamknięciem zagranicznego rynku zbytu (a istniejące w kraju instalacje nie mają wystarczających mocy przerobowych, aby poradzić sobie z wytworzonymi odpadami);
- wzrost w latach 2016-2020 kosztów zatrudnienia (płaca minimalna o 25%), kosztów energii (o 67%), paliwa (o 40%), utrzymania sprzętu oraz zwiększenie wymagań wobec podmiotów gospodarujących odpadami komunalni (np. konieczność instalowania na swoim terenie monitoringu wizyjnego o wysokiej rozdzielczości, czy też ustanowienia zabezpieczenia roszczeń), co przekłada się również na ceny oferowane przez firmy wywozowe w przetargach;
- znaczny wzrost kosztów przyjęcia odpadów na instalacjach komunalnych, związany z tzw. "opłatą marszałkowską", która w roku 2008 wynosiła 100 zł/tonę w przypadku zmieszanych odpadów, natomiast w br. - 276,21 zł/Mg;
- niemal zerowa odpowiedzialność producentów za odpady, które powstają z ich produktów;
- unikanie przez właścicieli nieruchomości ponoszenia opłaty za wytworzone odpady komunalne (np. poprzez świadome i celowe zaniżanie liczny osób zamieszkujących na terenie Cieszyna i tym samym deklarujących opłatę za odpady), co rodzi po stronie gmin konieczność poszukiwania rozwiązań technicznych umożliwiających weryfikację rozbieżności pomiędzy stanem faktyczny, a danymi wynikającymi z deklaracji o wysokości opłaty za niegospodarowanie odpadami komunalnymi.
Stąd nie jest możliwym uniknięcie wzrostu kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych, co jest zauważalne na terenie większości gmin Polski.
Jednocześnie Burmistrz Miasta Cieszyna informuje, że poruszone:
- w 7 uwadze kwestia obniżenia stawki opłaty dla dzieci o 50% nie została dopuszczona w u.c.p.g., stąd Gmina nie posiada uprawnień do je wprowadzenia. Uregulowania zawarte w aktach prawa miejscowego (w tym w uchwale w sprawie stawek opłat)'nie mogą wykraczać poza delegację ustawą;
- w 11 uwadze kwestie nie są bezpośrednim przedmiotem konsultacji. Jak najbardziej Burmistrz Miasta Cieszyna zgadza się, że są to elementy gospodarki o obiegu zamkniętym, w którym minimalizuje się zużycie surowców i ogranicza wytwarzanie odpadów. Wprowadzenie wskazanych przez wnoszącego uwagę mechanizmów w gospodarce odpadami musi wynikać bezpośrednio z aktów praw ustanawianych na poziomie krajowym (ustawy, rozporządzenia) i nie leżą w kompetencji samorządu gminnego.
Zgodnie z § 9 ust. 4 przytoczone powyżej uchwały Nr XVII/179/20 Rady Miejskiej Cieszyna z dnia 22 kwietnia 2020 r., konsultacje uważa się ważne bez względu na liczbę uczestniczących w nich mieszkańców. Konsultacje maja charakter opiniodawczy, a ich wyniki nie są wiążące.
Rekomendowane kierunki działania: skierowanie projektu uchwały w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty pod obrady Rady Miejskiej Cieszyna w kształcie skierowanym pod konsultacje.
Cieszyn, 17 lutego 2021 r.